George Katogiritis
Creator of traditional Karpathian lyras
About George Katogiritis
A self taught instrument maker.
George Katogiritis is a renowned master lyra maker with over 35 years of experience crafting over 1,300 traditional Karpathian lyras. For our raffle, he is donating the lyra pictured in this article (cat approved by his rescues!), which has an estimated worth of 800 euros.
George was born in 1947 in Exilles, Menetes village, Karpathos, Greece. He left Karpathos at the age of twelve to go to Piraeus and then, in his twenties, to America. It was there, at the large dance parties organized by the Karpathian parishes, often featuring musicians from his homeland, that he was first intrigued by the production of the already familiar musical sound of traditional Karpathian music. It wasn't until 1989 that he had enough free time to devote to the crafting of the Karpathian lyra, as circumstances allowed him to stay six months out of the year in Karpathos.
Through his multi-year experience, he has gained a deep understanding of the instrument's unique sound and a commitment to excellence, which has earned him a reputation for creating instruments that are both beautiful and exceptional in sound quality.
Throughout his career, George has been dedicated to sharing his craft with the next generation of musicians. He has gifted over 350 lyras to young people with a passion for traditional music, helping to keep the traditions of Karpathos alive.
George's approach to lyra making is characterized by his attention to detail and dedication to finding the perfect balance of sound and aesthetics. He sources his materials from a variety of sustainable sources, often repurposing old beams from destroyed and abandoned traditional Karpathian stables and sunken roofs. This not only reduces waste but also gives new life to pieces that might otherwise be lost forever.
When asked why he continues to create lyras, George replied in a poetic manner:
“My hands will continue to carve, as long as life sustains, May the instruments I make evoke emotions that remain, and bring tears of joy”
This sentiment reflects his passion for his craft and his desire to create instruments that bring joy and beauty to others.
George Katogiritis has been married since 1975 to Roula, daughter of Konstantinos and Frangitsa Sevdalis, and together they have two daughters, Francis (Frangitsa) and Anna. Today, George lives in Vatha Menetes of Karpathos, Greece, where he welcomes musicians of all ages to try out his latest creations and offers guidance and mentorship to those interested in learning more about traditional Karpathian music.You can follow his work through his Facebook.
Ο Γιώργος Κατωγυρίτης προσφέρει για τη λαχειοφόρο μας μια χειροποίητη καρπάθικη λύρα, με το δοξάρι της, φτιαγμένη από τον ίδιο το 2023, από ξύλο κυπαρισσιού, το οποίο διέσωσε από γκρεμισμένο καρπάθικο σπίτι παλαιότερο των 150 χρόνων. Το καπάκι της λύρας είναι από κατράνι και τα μάτια σε σχήμα παγωνιού.
Ο Γιώργος Κατωγυρίτης γεννήθηκε το 1947 στις Εξίλλες των Μενετών. Άφησε την Κάρπαθο στα δώδεκά του χρόνια, για να πάει στον Πειραιά κι έπειτα, στα είκοσί του πια, στην Αμερική.
Ήταν εκεί, στις μεγάλες χοροεσπερίδες που οργάνωναν οι καρπαθιακές παροικίες φέρνοντας πολλές φορές οργανοπαίχτες από την πατρίδα που κίνησε για πρώτη φορά την περιέργειά του η παραγωγή του γνώριμού του βέβαια ήδη μουσικού ήχου της παραδοσιακής καρπάθικης μουσικής.
Ωστόσο, μόλις στα 1989 είχε πια αρκετό ελεύθερο χρόνο για να ασχοληθεί με την κατασκευή της καρπάθικης λύρας, καθώς οι συνθήκες της ζωής του του επέτρεψαν να μένει έξι μήνες το χρόνο στην Κάρπαθο. Στα 35 χρόνια που πέρασαν από τότε έχει φτιάξει πάνω από 1.300 λύρες, και έχει χαρίσει περισσότερες από 350, κυρίως σε παιδιά και νέους με ζωντανή επιθυμία για την εκμάθηση του παραδοσιακού οργάνου. Συνεχίζει μέχρι σήμερα να κατασκευάζει λύρες, έχοντας ως κίνητρο να πετύχει κάθε φορά ήχο καλύτερο από την προηγούμενη.
Αυτή η αναζήτηση του βέλτιστου ήχου καθόρισε τη διαδρομή του Γιώργου ως κατασκευαστή καρπάθικης λύρας. Μέσα από δοκιμές και παρατηρήσεις χρόνων έμαθε να ξεχωρίζει τις δυνατότητες και τις ιδιαιτερότητες κάθε είδους ξύλου, της μουριάς, της καρυδιάς, της ελιάς, του κυπαρισσιού, του κέδρου και τόσων άλλων, και να το δουλεύει έτσι ώστε να αποδώσει τον καλύτερο δυνατό ήχο, τον πιο αρμονικό. Ψάχνει πάντα τα πιο κατάλληλα κομμάτια για τον σκοπό αυτό, και τα βρίσκει συχνά σε γκρεμισμένους καρπάθικους στάβλους (κατελύματα), από όπου διασώζει παμπάλαια ξύλα, συνήθως πελεκημένα δοκάρια (τράες) από βουλιαγμένα δώματα. Δίνει έτσι μια δεύτερη ζωή σε κομμάτια που είχαν πρωτοδουλευτεί από άλλους τεχνίτες, πολύ παλιότερους από εκείνον, και τα παραδίδει στις νεότερες γενιές καρπάθιων οργανοπαιχτών, ώστε να γίνουν με τη σειρά τους όργανα για τη διάσωση της μουσικής, αλλά και της ευρύτερης παράδοσης του τόπου του.
Όταν πριν από μερικά χρόνια τον ρώτησαν, σε έναν από τους συνηθισμένους έμμετρους διαλόγους των «καθιστών» καρπάθικων γλεντιών, γιατί εξακολουθεί να φτιάχνει λύρες ενώ έχει ήδη τόσα κομμάτια στο ενεργητικό του, εκείνος απάντησε:
«Τα χέρια μου θα πελεκού και δε θα σταματήσου,
να κάνουσιν οι λύρες μου ματάκια να δακρύσου».Ο Γιώργος Κατωγυρίτης είναι παντρεμένος από το 1975 με τη Ρούλα, κόρη του Κωνσταντίνου και της Φραγκίτσας Σεβδαλή, και έχουν αποκτήσει μαζί δύο κόρες, τη Φραγκίτσα και την Άννα. Σήμερα ζει στη Βαθά Μενετών, σε ένα σπίτι με μεγάλο τζάκι, όπου τα βράδια μαζεύονται νεότεροι και μεγαλύτεροι λαϊκοί οργανοπαίχτες, για να δοκιμάσουν τις καινούριες κατασκευές του αλλά και τις δεκάδες παλαιότερες που κρέμονται σε σειρές από το ταβάνι. Στο διπλανό εργαστήρι του έχουν το ελεύθερο να μπαινοβγαίνουν και να του κρατάνε παρέα οι γάτες από τη μεγάλη αποικία που έχουν σχηματίσει οι διασώσεις της μικρότερης κόρης του, της Άννας.
Μπορείτε να δείτε περισσότερα για τη δουλειά του Γιώργου Κατωγυρίτη στη σελίδα του στο Facebook
